Piše: Duško Dimitrovski (specijalno za Filmofil iz Venecije)
Filmovi Pedra Almodovara, Waltera Sallesa, Pabla Larraina, Bradyja Corbeta, Delphine i Muriel Coulin, te Todda Philipsa i Dee Kulumbedashvili, svojim evidentnim kreativnim vrijednostima, učinili su 81. Venice Film Festival jednim od najboljih u novijoj historiji ove najstarije, i uz Cannes i Berlin, najznačajnije svjetske smotre sedme umjetnosti.
Tako je "Venecija '24" protekla u znaku dobrih ostvarenja veterana i već provjerenih sineasta. Sasavim opravdano najveće priznanje Festivala – Zlatni lav za najbolji film, pripalo je djelu veterana i sada se slobodno može reći savremenog klasika sedme umjetnosti Pedra Amodovara, The Room Next Door. Ovaj film je snimljen u sasvim prepoznatljivom stlu svog autora u kome on pokazuje da i najteže teme može prikazati sasvim opušteno, pa i sa dozom crnog humora. U filmu The Room Next Door glavni likovi Ingrid i Martha, u odličnim interpretacijama Tilde Swinton i Julianne Moore, egzistiraju u krajnje ekstremnim situacijama, ali ipak uspijevaju da opstanu kao individue izrazite humanističke orijentacije.
Za većinu nas akreditovanih novinara i filmskih kritičara na ovogodišnjem Venice Film Festivalu nije predstavljalo iznenađenje dodjela Zlatnog lava Almodovarovom novom ostvarenju, jer je i u kritičarskoj anketi, koja je najčešće dobar "barometar" za odluke o tome kojem filmu će pripasti najznačajnije priznanje, dobio najveći broj poena.
Žiri glavnog Takmičarskog programa "Venecije '24", u okviru koga je prikazano 21 ostvarenje svjetskih sineasta, činili su: Isabelle Huppert, poznata francuska glumica u svojstvu predsjednice, te kao članovi: James Gray, američki reditelj, Kleber Mendonca Filho, reditelj i filmski kritičar iz Brazila, Agnieszka Holland, poljska veteranka filmske režije, Andrew Haigh, reditelj iz Velike Britanije, Abderrahmane Sissako, reditelj iz Mauritanije, Giuseppe Tornatore, reditelj iz Italije, Julia von Heinz, filmska i televizijska rediteljka iz Njemačke, te Zhang Ziyi, filmska glumica iz Kine.
Po svojim evidentnim umjetničkim vrijednostima gotovo ravnopravan sa Almodovarovim filmom se pokazao film I'm Still Here Waltera Sallesa (Central Station Brasil, Diaros de motocicleta), u kome autor na krajnje iscelizirani način, tka sagu o tragičnoj sudbini jedne porodice, žrtve vojne diktature u Brazilu 1971. godine. "Pater familias", ugledni advokat, kao politički protivnik biva uhapšen i iako o njegovoj sudbini ne može ništa da sazna, majka uporno traži krajnje ljudsko pravo da joj se otkrije prava istina o suprugu. Paralelno sa traganjem za tom istinom, ta nadsve hrabra žena se stara o kćerci i sinu, nastojeći da im u posve nenormalnoj situaciji, omogući normalno odrastanje. Film I'm Still Here Waltera Sallesa je rađen na osnovu jednog istinitog događaja.
Pojava na venecijanskom crvenom tepihu trenutno jedne od najpoznatijih svjetskih filmskih zvijezda, Angeline Jolie, prije i nakon projekcije filma Maria Pabla Larraina (No, Neruda), izazvala je prave ovacije prisutne publike. Treba istaći da Angelina Jolie u ovom biografskom filmu, dosta uspješno tumači lik svjetske operne dive – Marije Callas.
Bivši suprug Jolieve, također filmski star Brad Pitt, zajedno sa isto tako popularnom filmskom zvijezdom Georgeom Clooneyjem, bio je, tj. bili su protagonisti u filmu Wolfs Jona Wattsa, prikazanom izvan konkurencije. Ovaj film se pokazao kao ne baš potpuno uspjela krimi-komedija. Možemo sa zadovoljstvom konstatovati da je 81. Venice Film Festival, održan od 28. augusta do 7. septembra, protekao u znaku dosta bogatog i raznovrsnog filmskog programa, koji su uz već pomenute, činili i drugi dosta dobri filmovi različitih žanrova, poput: The Brutalist Bradyja Corbeta, Jour avec le feu Delphine i Muriel Coulin, Vermiglio Maura Delperoa, Queer Lucae Guadagnina i April Dee Kulumbegasgvili. Na veliko interesovanje najšireg gledalačkog auditorija je naišao dosta uspjeli nastavak Oscarom ovjenčanog filmskog hita Joker reditelja Todda Philipsa, Joker: Folie a Deux sa Jaoquinom Phoenixom i Lady Gagom u glavnim ulogama. Treba li to uopšte isticati da je na crvenom tepihu Lady Gaga izazvala prave ovacije?
Na kraju da kažemo da ni ove, kao nažalost ni jedne druge u nizu posljednjih godina, u glavnom Takmičarskom programu Venice Film Festivala nije bilo filma iz cijelog našeg regiona.