Prisutnim medijima, korisnicima usluga, prisutnim laureatima i gostima na godišnjoj press konferenciji Fondacije za kinematografiju Sarajevo održanoj u dvorani 1 Cineplexxa Sarajevo sa opširnom prezentacijom realizovanih aktivnosti i projekata za proteklu godinu, te planom realizacije aktivnosti i projekata za narednu 2023. obratio se predsjednik Upravog odbora Antonio Beus.
Beus je prezentaciju počeo sa informacijom da je aktuelni Upravni odbor u kojem su još Emir Hadžhafizbegović i Milan Trivić kao članovi, a koji radi privatnih i poslovnih obaveza nisu bili prisutni, početkom 2021. po startu mandata u pandemiji koronavirusa zatekao teško stanje sa najmanjim godišnjim budžetom od 1.260.000 KM. Naporima i zalaganjem svih kao i uspjesima bh. autora i zahvaljujući podršci nadležnog Ministarstva kulture i sporta i Vlade Federacije BiH budžet za 2022. povećan na iznos od 3.460.000 KM koji je i rekordni u istoriji postojanja Fondacije.
Zahvaljujući značajnom povećanju budžeta, Fondacija je ove godine putem konkursa za proizvodnju podržala ukupno 35 filmskih projekata te podržala 22 projekta komplementarnih djelatnosti. Pored toga u okviru poziva za digitalizaciju i prikazivanje podržano je 13 lokalnih zajednica iz devet kantona Federacije BiH u procesu digitalizacije i opremanja kino-dvorana.
Beus je nastavio prezetujući značajnu podršku koju je Fondacija dala javnim filmskim institucijama u BiH. Kinoteka BiH je u teškom periodu opstanka po potpisanom protokolu sa Fondacijom iz prošle godine, koji je obavezao producente i autore, počela arhivirati digitalne filmske kopije i promo materijale filmova novije bh. produkcije, te je za projekat zaštite i očuvanja fundusa bh. filma podržana sa 50.000 KM. Filmski Centar Sarajevo je sa druge strane od Fondacije dobio podršku u iznosu od 140.000 KM za nabavku opreme za restauraciju i digitalizaciju filmske građe bh. kinematografije.
Pored toga, istaknuto je da je Fondacija učinila puno na proširenju saradnje sa krovnim filmskim institucijama iz regiona, te je predočen i sporazum o suradnji potpisan sa Hrvatskim audiovizualnim centrom koji omogućava autorima i producentima iz BiH da se ravnopravno sa autorima iz Hrvatske i EU uz domicilnog producenta prijavljuju na konkurse HAVC-a i obrnuto.
Beus je istakao da je Fondacija u značajnoj mjeri povećala podršku realizacije filmskih festivala u Federaciji BiH te je tako Sarajevo Film Festival podržan sa realno najvećim iznosom do sad kao najveći filmski događaj Jugoistočne Evrope a da je u značajnoj mjeri povećana podrška realizacije još 12 etabliranih i inovativnih filmskih festivala. Fondacija će prema riječima Beusa od sada raditi monitoring festivala i da će prema njihovim ambicijama i razvoju biti vrednovani u smislu podrške u narednom periodu.
Kao jedan od najvažnijih projekata Fondacije u 2022. i 2023. prisutnima je predstavljen plan digitalizacije i opremanja kino-dvorana u, za početak 13 gradova Federacije BiH koji su se prijavili na konkurs Fondacije za ovu godinu.
Prema riječima Beusa, ovaj projekat predstavlja zajedničku investiciju Fondacije i lokalnih zajednica u ukupnoj vrijednosti od gotovo 2.000.000 KM uz veliku podršku ministrice Kulture i sporta Federacije BiH Zore Dujmović i premijera Vlade Federacije BiH Fadila Novalića. Po zatvaranju međunarodnog tendera za nabavku opreme početkom naredne godine paralelno sa opremanjem dvorana radiće se i obuka i usavršavanje osoblja te će se formirati i Udruženje nezavisnih kino-prikazivača Federacije BiH koje će postati značajan faktor na tržištu kino-distribucije i prikazivanja, te će se putem mreže omogućiti bh. autorima i njihovim naslovima da u isto vrijeme kada u velikim centrima dođu do velikog broja gledatelja širom Federacije BiH.
Mreža će biti otvorena i za postojeće nezavisne kino-dvorane u Federaciji BiH, te će konstanto raditi na edukaciji i usavršavanju svih kino-dvorana. Projekat digitalizacije se nastavlja i u 2023. za sve lokalne zajednice koje ove godine nisu bile u mogućnosti da uđu u projekat i da se na taj način dobije najšira mreža kino-dvorana za plasman bh. filmova u što skorije vrijeme.
Fondacija za kinematografiju Sarajevo je krajem ove godine napravila veliki korak u promociji bh. kinematografije primanjem u članstvo EFAD-a (Evropsko Udruženje direktora filmskih agencija). Fondacija je novembru postala 37. pridružena članica Udruženja vladinih ili povezanih tijela zaduženih za nacionalno finansiranje audiovizualnog sektora koji svake godine u cijeloj Evropi finansiraju oko tri milijarde eura za stvaranje audiovizualnih dijela. Prema riječima Beusa, ovo članstvo će omogućiti našim autorima i produkcijama da sa projektima dođu na izvor finansiranja filmske industrije Evrope i donijeće jedan novi aspekt promocije bh. filma u evropskim krugovima.
Prisutnim se snimljenom porukom obratila i Julie-Jeanne Regnault, generalni sekretar EFAD-a, koja je pozdravila članstvo Fondacije i prezentovala svima u kratkim crtama rad ove značajne evropske filmske institucije.
Kao jedan od glavnih projekata za narednu godinu predstavljen je i on line registar korisnika Fondacije za kinematografiju Sarajevo. Registar korisnika će biti poseban dio web stranice Fondacije i omogućiće svim korisnicima puno lakši proces aplikacije na buduće konkurse. On line registar će postati operativan u prvom kvartalu 2023, a prije raspisivanja konkursa. U nastavku svi zainteresovani mogu pogledati promo video on line registra:
Svi zainteresovani korisnici Fondacije i svi autori i producenti imaju mogućnost napraviti uvid u kompletnu prezentaciju Fondacije za kinematografiju Sarajevo koja je predstavljena medijima i gostima na godišnjoj press konferenciji na linku u nastavku:
Nakon završetka godišnje press konferecije održana je svečana dodjela priznanja zaslužnim filmskim radnicima za lični doprinos razvoju bh. kinematografije za 2022. U ugodnom ambijentu Cineplexxa Sarajevo okupio se veliki broj kolega iz svih grana filmske djelatnosti i članova obitelji nagrađenih i na taj način su odali priznanje ovogodišnjim dobitnicima koji dolaze iz svih grana filmske industrije i proizvodnje filma.
U toku dodjele svi prisutni nagrađeni su održali svoje, uglavnom skromne i šture zahvalne govore, što najviše govori o tome da su ljudi od dijela, a ne od riječi a posebno emotivan je bio snimak zahvalnog govora Šemsudina Gegića koji nije mogao prisustvovati dodjeli prizanja pošto je već duži vremenski period u Italiji na liječenju. Pristunima se prigodnom porukom obratio i Mirsad Purivatra koji zbog poslovnih obaveza i puta nije bio u mogućnosti prisustvovati dodjeli pa su predstavnici Sarajevo Film Festivala preuzeli nagradu u njegovo ime.
Ove godine Upravni odbor Fondacije za kinematografiju Sarajevo odlučio je da dodjeli posebno priznanje za doprinos BH kinematografiji, i to aktuelnoj Federalnoj ministrici kulture i sporta Zori Dujmović. Predsjednik Upravog odbora Antonio Beus je ispričao gđu. Dujmović radi nemogućnosti prisustva dodjele radi obaveza u Vladi Federacije BiH, a prenio je okupljenima njene pozdrave i srdačnu zahvalu na dodjeljenom priznanju, te istakao kako je isključivo zahvaljujući njenoj podršci i razumjevanju, kao i premijera Vlade Federacije BiH, Fadila Novalića Fondacija u mogućnosti napraviti ovoliki iskorak u podršci bh. kinematografiji i razvoju prikazivačke djelatnosti u Federaciji BiH.
U nastavku vam kratkim biografijama predstavljamo sve dobitnike priznanja za lični doprinos razvoju bh. kinematografije:
Devleta Filipović
Devleta Filipović rođena je u Zvorniku 1952. Diplomirala je na Fakultetu političkih nauka u Sarajevu sa radom na temu „Sarajevska škola dokumentarnog filma“, a magistrirala komunikološki studij na temu „Film kao medij persuazivne komunikacije“. Imenovana je članica državne ekspertne grupe iz BiH za sukcesiju arhivske građe država bivše Jugoslavije. Radila je i kao saradnica novinarka filmskog časopisa SINEAST čija je sva izdanja kao jedinog bh. filmskog magazina sačuvala u prostorima Kinoteke BiH. U nekadašnjem producentskom preduzeću „Sutjeska film“ radila je u filmskom arhivu, a u Kinoteci BiH bila rukovodilac filmskog arhiva. Već duži niz godina obavlja funkciju v.d. direktora Kinoteke BiH i to u najtežim trenucima ove filmske institucije koja se bori za opstanak u sistemu koji ni na jednom nivou vlasti ne podržava njeno postojanje, ali je sa kolegama ostala istrajna u toj borbi za očuvanje filmskog fundusa bh. i svjetske kinematografije.
Vesna Trogančić
Vesna Trogančić je profesionalna filmska i televizijska šminkerica koja živi i radi u Sarajevu. Bogatu 40-godišnju karijeru počela je davne 1976. na filmskom remek-djelu Ivice Matića Žena s krajolikom, a nastavila je kultnim bh. serijama Porobdžije i Tale, te TV klasikom Bife Titanik. U godinama do rata u BiH radila je na nizu bh. TV i igranih filmova. Nakon rata ostaje jedna od najtraženijih filmskih i televizijskih šminkerica u našoj zemlji te radi na kratkim klasicima Kraj doba neprijatnosti, Put na mjesec, Prvo smrtno iskustvo te nastavlja raditi na velikom broju bh. igranih filmova od kojih treba izdvojiti Go West, Nebo iznad krajolika, Nafaka, Čuvari noći i Hiljadarku, te regionalno popularnih TV serija Lud, zbunjen, normalan, Ne diraj mi mamu i Konak kod Hilmije. Zadnji filmski projekat joj je Švedsko srce moje majke, a i dalje radi sve popularne TV serije u produkciji studija FIST.
Fahrudin Hadžanović
Fahrudin Hadžanović rođen je u Foči 1962. Poslije školovanja u Sarajevu 1988. počeo je raditi u Sutjeska filmu na poslovima filmske rasvjete kao šef rasvjete ili kao gafer svjetla, te je u karijeri koja traje do danas radio na preko 30 igranih filmova i preko 500 epizoda igranih TV serija. Tokom rata u Bosni i Hercegovini Sutjeska film je devastiran a Fahrudin je predvodio ekipu entuzijasta koji su uspjeli sačuvati veći dio fundusa ovog velikog bh. produkcijskog studija u kojem je poslije rata nastavio svoj rad i restauraciju filmske građe bh. kinematografije. Godine 2009. po osnivanju Filmskog centra Sarajevo postaje prvi uposlenik gdje radi i danas kao šef arhiva.
Milenko Prstojević
Milenko Prstojević rođen je 1957. u Sarajevu gdje je nakon školovanja u filmskoj školi u Puli završio Ekonomski fakultet 1983. sa diplomskim radom „Film kao sredstvo propagande“. Karijeru počinje 1985. kao organizator i pomoćnik direktora filma te kao direktor studija za animirani film u Filmskoj radnoj zajednici „Bosna“. Od 1992. radi kao uposlenik RTV Federacije BiH kao organizator, direktor filma, producent, pomoćnik reditelja, reditelj dokumentarnih filmova, producent igranih filmova i TV igranih i dokumentarnih serija a trenutno radi kao producent Kulturno-zabavnog programa RTVFBiH. Radio je kao sekretar, direktor i predsjednik Upravog odbora Udruženja filmskih radnika te kao član Upravog odbora Fondacije za kinematografiju Sarajevo, a od 2013. do danas radi kao Predsjednik i član Upravog odbora Filmskog centra Sarajevo. Kao direktor filma, izvršni producent i producent radio na preko 300 filmskih i TV projekata. Dobitnik je niza nagrada te je dobitnik godišnje nagrade za poseban doprinos RTV Federacije Bosne i Hercegovine. U nekoliko navrata bio član žirija na bh. i međunarodnih festivala dokumentarnog, kratkog igranog i animiranog filma.
Šemsudin Gegić
Šemsudin Gegić rođen je 1951. godine u Zavidovićima. Diplomirao je na FDU-u u Beogradu i obavio stručno usavršavanje u Milanu. U statusu vanrednog profesora bio je dugogodišnji nastavnik na odsjecima glume i produkcije na FDU Tuzla, filmskim studijima i koledžima u Plovdivu u Bogarskoj i Milanu. U svojoj 35-godišnjoj karijeri, kao scenarista i reditelj snimio je na desetine kratkih i dugometražnih filmova koji su bili u selekcijama takmičarskih programa, domaćih, regionalnih i svjetskih festivala od kojih izdvajamo Sarajevo Film Festival, Tribecu, Moskvu, Berlin, Geteborg, Dohu, London i druge. Dobitnik je niza nagrada i priznanja od kojih izdvajamo Specijalnu nagradu Sarajevo Film Festivala, Zlatnu nagradu Milana, godišnju nagradu Saveza novinara BiH, Grand Prix Camera Veritas u Plovdivu, te nagradu Hercegovačko sunce.
Mirsad Purivatra
Mirsad Purivatra je rođen u Sarajevu 1958. Tokom osamdesetih godina bio je rukovodilac Otvorene scene Obala, koja je producirala pozorišne predstave, od kojih su najuspješnije bile „Tetovirano pozorište“ i „Mjesečeva predstava“, učestvujući na najuglednijim svjetskim pozorišnim festivalima. Tokom rata u Bosni i Hercegovini, Obala je organizirala izložbe i bila domaćin brojnim internacionalnim autorima, te inicirala rad ratnog kina, koje nije prikazivalo samo uspješne filmove, nego i retrospektive filmskih festivala, kao što su Locarno i Edinburgh Film Festival.
Godine 1995. Obala Art Centar osnovala je Sarajevo Film Festival, koji je u 28 godina postojanja postao jedan od najutjecajnijih festivala u Evropi i vodeći filmski festival u Jugoistočnoj Evropi. Mirsad Purivatra je 27 godina u potpunosti bio angažiran kao direktor Sarajevo Film Festivala. Tokom karijere bio je i direktor Fonda Otvoreno društvo BiH (1994-1996), direktor BHRT (1998-2000), te direktor marketinške agencije McCann Erickson (2000-2004). Godine 2008. imenovan je Vitezom iz Reda umjetnosti i književnosti Republike Francuske (Chevalier de l ordre des arts et des lettres), najvećim priznanjem u oblasti kulture koje dodjeljuje Republika Francuska. Krajem 2015. godine mu je uručena nagrada Poduzetnik godine, koju dodjeljuje internacionalna mreža Europa Cinemas. Godine 2021. pokrenuo je Ponta Lopud, filmski festival kao kreativni hub na otoku Lopudu u Hrvatskoj. Kao producent radio je na devet bh. i internacionalnih igranih filmova. Stalni je član Europske Filmske Akademije, te redovni profesor na predmetu Produkcija na Akademiji scenskih umjetnosti, u Sarajevu.
Zora Dujmović
Zora Dujmović rođena je 1953. u Zavidovićima. Diplomirala je 1976. na Fakultetu političkih nauka Univerziteta u Sarajevu, odsjek: Viša škola za socijalne radnike. Diplomirala je na Univerzitetu u Banja Luci i stekla zvanje menadžera u socijalnoj zaštiti i socijalnoj politici. Od 1977. godine radila je kao socijalna radnica u Centru za socijalni rad Olovo. Od 1986. do 1992. godine bila je direktorica Centra za socijalni rad Olovo. Od septembra 1994. do maja 2001. radila je kao socijalna radnica za područni socijalni rad i rad u savjetovalištu Centra za socijalni rad Grada Mostara. Od maja 2001. godine do aprila 2015. bila je direktorica Centra za socijalni rad Grada Mostara.
Od 2008. do 2014. godine bila je član Povjerenstva eksperata za monitoring rezidencijalnih ustanova u BiH, koje je formiralo Vijeće ministara BiH. Nakon Opštih izbora, održanih 2010. godine, bila je zastupnica u Skupštini Hercegovačko-neretvanske županije, a od marta 2011. godine do oktobra 2014. bila je zastupnica u Domu naroda Parlamenta Federacije BiH. Od 2014. obnaša dužnost Ministrice Kulture i sporta Federacije BiH. U toku svojih mandata pružila je svesrdnu podršku realizaciji svih aktivnosti i projekata Fondacije za kinematografiju Sarajevo i glavni je “krivac“ što ove godine raspolaže sa najvećim budžetom u istoriji postojanja te realizuje kapitalni projekat digitalizacije kino-dvorana u Federaciji BiH.
